Funkcjonowanie osób głuchoniewidomych w przestrzeni publicznej to temat mojego kolejnego artykułu na OpinioLogii.
Funkcjonowanie osób głuchoniewidomych – istota zagadnienia
To zagadnienie jest bardzo szerokie, gdyż dotyczy bardzo wielu aspektów aktywności w przestrzeni publicznej. Składa się wiele czynników na to, w jaki sposób funkcjonują różne osoby. Zależy to w dużej mierze od wielu uwarunkowań. Z jednej strony od tego, w jakim stopniu dana osoba ma niepełnosprawność wzroku i słuchu, jak i od stopnia samodzielności i motywacji do działań i chęci pójścia za zachodzącymi zmianami.
Funkcjonowanie osób głuchoniewidomych na zakupach
Umiejętność samodzielnego dokonywania zakupów jest bardzo istotną czynnością powiązaną mocno z opanowaniem orientacji w przestrzeni. Wspominałem w poprzednim artykule, iż początkowe trasy podczas nauki samodzielnego poruszania się po najbliższej okolicy dotyczą również sklepu, w którym dokonujemy codziennych najpotrzebniejszych zakupów. Przede wszystkim to dotyczy sklepów spożywczych czy piekarni znajdujących się w pobliżu naszego miejsca zamieszkania.
Sama operacja kupna danego towaru nie jest czynnością skomplikowaną, jak by mogło się to wydawać z punktu widzenia kogoś, kto nie miał osobistego kontaktu z osobą z równoczesną niepełnosprawnością wzroku i słuchu. Przy dokonywaniu zakupów – w zależności od tego, do jakiego sklepu się udajemy – trzeba umieć poprosić o wsparcie osób trzecich.
Sklepy osiedlowe i sieciówki
Funkcjonowanie osób głuchoniewidomych ukazuje nam również sytuacja, gdzie w sklepie osiedlowym nie potrzebujemy prosić o wsparcie osób trzecich – rodziny czy znajomych. Sami dokonamy zakupów, gdyż sprzedający bez żadnych problemów poda towar i często nawet udzieli nam wsparcia przy pakowaniu produktów.
Na przykład w sieciówkach i sklepach samoobsługowych często pracownicy obsługi mogą nam udzielić wsparcia przy dokonaniu zakupów. Trzeba tylko przy wejściu poprosić o pomoc pracownika. Przy dokonywaniu płatności możemy również liczyć na wsparcie danego pracownika przy podaniu nam terminala. Może on także skierować nam rękę w stronę urządzenia.
Funkcjonowanie osób głuchoniewidomych w lokalu gastronomicznym
Udając się do kawiarni lub restauracji warto sprawdzić wcześniej, czy lokal jest dla nas dostępny pod względem akustycznym. Zasadniczą sprawą jest to, czy w przestrzeni kawiarni bądź restauracji nie ma pogłosu i czy też odtwarzana muzyka nie jest zbyt głośna. Tego rodzaju bariery mogą nam skutecznie utrudniać komunikowanie z osobami towarzyszącymi w lokalu. Pod tym względem część tych miejsc nie jest dostępna dla osób głuchoniewidomych.
Posiadając doświadczenie, które lokale są dostępne, należy wybrać odpowiedni lokal, gdzie będzie można porozmawiać swobodnie bez barier w postaci dużego pogłosu czy głośnej muzyki.
Dostępność obsługi lokali gastronomicznych w zasadzie nie stanowi żadnej bariery dla osób głuchoniewidomych, które są równocześnie całkowicie niewidome. W większości kawiarni można poprosić obsługę, żeby przeczytała menu, a wiele lokali ma dostępne strony internetowe dla programów odczytu ekranu.
O programach odczytu ekranu postaram się napisać w kolejnym artykule poświęconym informatyce osób głuchoniewidomych.
W kawiarni czy restauracji obsługa bardzo chętnie przyniesie do stołu zamówione danie czy napój. W razie potrzeby z korzystania z toalety możemy liczyć na wsparcie w zlokalizowaniu łazienki. Kończąc ten wątek podkreślę, że w miejscach, gdzie jesteśmy częstymi klientami, obsługa jest dobrze zorientowana, na jakie wsparcie możemy liczyć.
Funkcjonowanie osób głuchoniewidomych w komunikacji miejskiej i środkach transportu zbiorowego
Coraz więcej środków transportu zbiorowego i komunikacji miejskiej jest przystosowanych do potrzeb osób z równoczesną niepełnosprawnością słuchu i wzroku. Podam przykład Krakowa, gdzie większość pojazdów miejskiego przewoźnika jest wyposażonych w system zapowiadania przystanku, do którego zbliża się tramwaj czy autobus.
Na przystankach są zainstalowane specjalne słupy informujące głosowo o nadjeżdżającym tramwaju, lecz, niestety, jeszcze ten system nie zapowiada autobusów. Dzieje się tak, gdyż system elektroniczny, informujący o zbliżającym się pojeździe komunikacji miejskiej, niestety, ich nie obejmuje.
Autobusy miejskie i tramwaje
Autobusy miejskie są wyposażone w nagłośnienie zewnętrzne informujące, gdy zbliża się do przystanku, jaka to linia i w którym kierunku on zmierza.
Tramwaje są coraz częściej wyposażone w opis w alfabecie Braille’a. Na przycisku STOP umieszczonym na drążku przy wyjściu z pojazdu. Pojazdy typu tramwaj czy autobus coraz częściej są przystosowane do potrzeb osób z różnymi niepełnosprawnościami. Część nowych pojazdów jest niskopodłogowych. Są one wyposażone w podnośnik dla wózków, co likwiduje bariery dla osób z niepełnosprawnościami ruchowymi i rodziców z dziećmi.
Osoby głuchoniewidome mogą przy wsiadaniu i opuszczaniu pojazdu liczyć na wsparcie ze strony pasażerów. Jesteśmy, niestety, jeszcze daleko od rozwiązań brytyjskich, gdzie prowadzący pojazd pomaga przy tej czynności.
Funkcjonowanie osób głuchoniewidomych – zakończenie
Kończąc ten artykuł, którego tematem jest funkcjonowanie osób głuchoniewidomych, muszę podkreślić bardzo istotną sprawę. Miejsca użyteczności publicznej typu ulice są coraz bardziej dostępne dla osób z równoczesną niepełnosprawnością wzroku i słuchu.
Coraz częściej pojawiają się też kostki integracyjne, oddzielające jezdnię od chodnika. Niestety, nie wypracowano ogólnych standardów projektowania dróg. Nie wszędzie są kostki oddzielające chodnik od jezdni. Wynika to z tego, że przy projektowaniu, niestety, nie bierze się pod uwagę głosu środowisk z różnymi potrzebami.
W Krakowie miał miejsce głośny przypadek, gdy przy projektowaniu dworca głównego PKP nie wzięto pod uwagę głosu osoby niewidomej, lecz konsultantem była osoba słabowidząca. W swojej audycji informowało o tym Radio Kraków.
Grafika:
Koncepcja zdjęcia – Piotr Zasadzki. Wykonanie – Stefan Zasadzki
Opracowanie: Wojciech Kaniuka – OpinioLogia.pl
Komentarze